Decoraties op Chinees porselein hebben een symbolische betekenis

Decoraties op Chinees porselein zijn nooit louter versiering, maar zijn steeds symbolen met een diepere betekenis. De Chinese cultuur kent een enorme rijkdom aan symbolische tekens. De symbolen verwijzen altijd naar iets positiefs, meestal naar geluk en voorspoed, en zijn niet alleen op porselein, maar zijn ook op textiel, schilderingen, lakwerk of sieraden terug te vinden. Kijkt u zelfs eens rond in uw Chinese restaurant, dat steeds volgens dit iconografische principe zal ingericht zijn. Door zich te omringen met gelukssymbolen, geloven de Chinezen dat hun wensen rond bijvoorbeeld kosmos en harmonie, rijkdom en schoonheid, een lang leven en onsterfelijkheid, vele zonen of huwelijksgeluk in vervulling zullen gaan.

Belangrijk bij het leren begrijpen van de symbolen is de complexiteit van de Chinese taal. Het Chinese schrift is een beeldschrift en bestaat uit ca. 50000 karakters, maar slechts enkele lettergrepen. Dat betekent dat er heel veel karakters zijn die verschillend worden geschreven, maar dezelfde klank hebben. Elk karakter staat voor een “woord”. Het spelen met woorden die hetzelfde klinken, maar een andere betekenis hebben (de zogenaamde homoniemen) is voor de hand liggend voor de Chinees. Het woordje Fu is een mooi voorbeeld. Wanneer Fu wordt uitgesproken kan het "vleermuis", maar ook “geluk” betekenen. Bij de afbeelding van een vleermuis denkt een Chinees meteen aan “geluk”. Veel kleuren en getallen hebben een specifieke betekenis. Vijf is een belangrijk geluksgetal en rood klinkt als enorm (veel). Vijf rode vleermuizen vertegenwoordigen daarmee een "overvloed aan geluk".

Soms zijn symbolische betekenissen moeilijk te achterhalen door de vele lokale dialecten, maar ook veranderende uitspraken of betekenissen doorheen de eeuwen heen.

De vleermuis is slechts één voorbeeld want bijna alle dieren hebben een specifieke symbolische betekenis. Niet enkel fauna maar ook fabeldieren, flora, voorwerpen en -zoals eerder vermeld- kleuren en getallen vormen de ‘taal van het geluk’. Enkele gekende symbolen zijn:

• de lotusbloem betekent schoonheid en zuiverheid.
• het gewas kalebas staat voor een lang leven en onsterfelijkheid.
• de vis betekent overvloed en rijkdom. Het woord voor vis, 'yu', is fonetisch identiek aan het 'yu' dat overvloed betekent. Wanneer een vis bijvoorbeeld samen met een kind wordt afgebeeld, staat dit voor de wens 'dat u veel succesvolle zonen mag krijgen'. Het woord 'goudvis' (jinyu) betekent aldus 'goud in overvloed' - vandaar dat het houden van goudvissen erg populair is.
• het fabeldier de draak als teken van geluk.